Windvaan stuurautomaat

De meest gebruikte stuurautomaat is de Windpilot Pacific.

De Windpilot achter op de Johanna, het servoroer opgeklapt

Deze Windpilot is een puur mechanische automaat. De koers wordt bepaald door een op de wind in te stellen vaan (gedemonteerd op bovenstaande foto). Een draaiing (zijwaarts omklappen) van de vaan resulteert in een draaiing van het in het water stekende servoroer. Het servoroer draait dan door de druk van het langs stromende water zijdelings omhoog. Deze beweging wordt via lijnen op de helmstok overgebracht. De Windpilot heeft veel kracht en is onvermoeibaar en houdt het schip bij alle koersen uitstekend op koers. Wel moet het waaien Ook is hij zeer betrouwbaar. In Australië heb ik (na 25.000 mijl gebruik) de lagers van de hoofdas die wat speling kregen vervangen. Echt stuk ging hij later op de Indische Oceaan, het wormwiel voor de instelling van de koers begaf het. Maar met een stukje touw kon ik toen het blad nog fixeren en de koers instellen. Maar, van mij geen slecht woord over de windpilot.

Zie voor de site van Windpilot: http://windpilot.com/n/wind/en/prod/paci//

En voor een filmpje van de windpilot in actie op de Johanna : Johanna onderweg naar Madeira in 2000

Raymarine en Navico stuurautomaten

Een windvaan is prachtig, maar bij weinig wind en voor het varen op de motor is ook een elektrische stuurautomaat nodig. Eerste de historie. Toen ik de Johanna in 1997 kocht zat er een Autohelm 2000 stuurautomaat op. Echt een prima apparaat. Niet geïntegreerd of aangesloten op de rest van de apparatuur, maar hij stuurde ook op zee en onder zeil goed. Deze 2000 ging in 2000 op het Atlantische rondje bij de Canarische eilanden stuk. Als reserve had (en heb) ik ook een Navico (nu Simrad) TP30 aan boord. Toen de 2000 stuk was ben ik overgeschakeld op de Navico TP30.

Gegevens van de Navico stuurautomaat

Indertijd werkte die slecht en was na een paar dagen stuk. Op de Canarische eilanden heb ik toen de Raymarine SP 4000 SP tiller gekocht, de opvolger van de Autohelm 2000. Dit apparaat is goed geconstrueerd, heeft een display waarop ook ander (GPS) gegevens weergegeven kunnen worden en integreert goed met andere apparatuur.
Na de oversteek van de Pacific kreeg de drijfstang (drive unit) van de 4000 nogal wat speling en was aan vervanging toe. Toen heb ik de nieuwe Raymarine SP X-5 aangeschaft.

Raymarine SP X-5

Als je de commercials leest, fantastisch. Ingebouwde gyro-sensor, “razor sharp course keeping”. Nou, vergeet het maar. Door de gyro-sensor reageert de automaat heftig op het rollen van de boot en pomp hij bij elke golf de helmstok van de ene naar de andere kant. Volgens het boekje zou je de gevoeligheid van de gyro-sensor moeten kunnen instellen, maar die instelling werkt niet. Hoe verder? Raymarine adviseert een rudder reference unit te monteren, dat is een sensor die de stand van het roer aan de automaat doorgeeft. En dat terwijl het grootste verkoopargument van de X-5 is dat er geen rudder reference unit nodig is. Inmiddels heb ik zelf zo'n sensor gemaakt, die ga ik in het voorjaar monteren, we zullen zien. Overigens heb ik ook de inmiddels gerepareerde Navico (inmiddels Simrad) TP30 weer te voorschijn gehaald. Deze doet het nu uitstekend en is qua stuurkunst superieur aan de X-5.
Op YouTube heb ik een video gezet die de Raymarine SP X-5 vergelijkt met de Navico TP30:   YouTube video
Inmiddels (2011) heb ik een roerstandgever gemonteerd en aangesloten. Het resultaat is verbluffend: hij stuurt fantastisch. Zelfs op hoge zee met achterinkomende golven houdt hij de Johanna keurig op koers. Probleem opgelost.

naar Kombuis